Met een stoma neemt de dagelijkse verzorging iets meer tijd in beslag. Zeker in het begin. Maar hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het zal gaan. Klik hier voor meer informatie over verzorgingsmaterialen voor je stoma. Ook bieden wij handige instructievideo’s in ons kenniscentrum, waar je stap voor stap kunt zien hoe je onze verschillende hulpmiddelen en verzorgingsmaterialen optimaal kunt gebruiken.
Wellicht maak je je zorgen dat anderen je stomazakje kunnen zien. Dat is geen prettig gevoel en het kan je erg onzeker maken. Gelukkig zijn stomahulpmiddelen tegenwoordig steeds vernuftiger. Als je materialen en hulpmiddelen gebruikt die afgestemd zijn op de vorm van jouw lichaam, dan is het stomazakje nagenoeg onzichtbaar. Belangrijk als het gaat om kleding, is dat je je er goed in voelt. Op de website van Stichting Stomaatje staan diverse kledingtips om je comfortabel te kleden.
Een stoma vereist geen grote veranderingen in je eetpatroon. Er zijn geen etenswaren die je absoluut niet mag hebben. Het kan natuurlijk wel zo zijn dat je lichaam reageert op bijvoorbeeld een pittig gerecht of een bepaald drankje. Dat moet je zelf gaan ondervinden zodat je je darmflora en urine gezond houdt. Hieronder geven we je een aantal tips afhankelijk van je type stoma.
Colostoma en voeding
Met een colostoma is het volgen van een dieet helemaal niet nodig. Het is belangrijk zo snel mogelijk weer een volwaardig voedingspatroon te volgen.
Zorg dat je genoeg vocht binnenkrijgt, zo’n 1,5 à 2 liter per dag. Ook vezelrijke voeding (bruin brood, groente en fruit) en genoeg beweging zijn belangrijk. Te weinig vocht, vezelarme voeding en beweging veroorzaken verstoppingen.
Na het eten van bepaalde voedingsmiddelen kun je soms wat meer gasvorming, dunne of juist hele dikke ontlasting hebben. Vooral gerechten met kool, uien en prei veroorzaken dit.
Ileostoma en voeding
Bij een ileostoma moet je je voedingspatroon wat aanpassen, in verband met de dunne ontlasting. De dikke darm dikt normaal de ontlasting in door het opnemen van vocht en zouten. Doordat de dikke darm is verwijderd of niet meer in gebruik is, verlies je meer vocht en zout. Zorg daarom dat je genoeg vocht en zout binnenkrijgt. Denk aan 2 à 2,5 liter vocht per dag en extra zout.
Let er ook op dat je bij warm weer of tijdens het sporten extra drinkt en zout gebruikt. Voeg eens extra natriumzout (keukenzout) toe aan een maaltijd. Ook kun je gebruik maken van zoutrijke producten als kaas, rookvlees, bouillon, zoute haring en tomatensap. Met zoute drop kan een zouttekort overigens niet worden aangevuld – hier zit geen keukenzout in.
Urostoma en voeding
Met een urostoma is het volgen van een dieet helemaal niet nodig. Het is belangrijk zo snel mogelijk weer een volwaardig voedingspatroon te volgen. Let er wel op dat je genoeg vocht binnen krijgt. Denk aan 2 liter per dag. Voldoende vocht zorgt ervoor dat de urine een goede zuurgraad (pH) krijgt.
Werken hoeft geen belemmering te zijn als je een stoma hebt. Er zijn wel werkzaamheden die minder geschikt zijn. Verder hangt het af van verschillende omstandigheden of, en hoe snel, je je werk kunt hervatten.
Een stoma hoeft geen belemmering te zijn om te sporten en zwemmen. Sporten is zelfs goed voor om de spieren te bewerken. Wij geven je graag een aantal tips en adviezen. Ook over hulpmiddelen die je nodig hebt bij sporten met een stoma.
Met een stoma kun je bijna alle sporten beoefenen: van balsporten en krachtsporten tot atletiek en zwemmen. De eerste 8 tot 12 weken na je stoma-operatie is het niet verstandig om intensief te sporten. De spierlaag en weefsels moeten dan nog herstellen. Na die weken kun je (op eigen rekening) beschermingsbanden en caps bestellen.
Sporten zorgt voor sterkere (buik)spieren. Een goede zaak, want daardoor wordt de kans op een breuk of uitstulping van je stoma (prolaps) kleiner. Maar let op: voorkom dat tijdens het sporten te veel druk op je buikwand komt. Daarmee vergroot je juist de kans op een liesbreuk of littekenbreuk. Ook kan je stomamateriaal daardoor loslaten.
Zijn er sporten die ik beter niet kan uitoefenen met een stoma?
Een aantal sporten kun je met een stoma beter niet uitoefenen:
Mag ik duiken met een stoma?
Hou je van duiken? Dat is wel degelijk mogelijk met een stoma. Om je lichaam en je stomamateriaal goed te beschermen, doe je er wel slim aan om een wetsuit dragen. Zijn je darmen van slag, dan wordt duiken afgeraden. Ook het eten van gasvormende voedingsmiddelen vóór het duiken wordt afgeraden.
Hoe zit het met duursporten en een stoma?
Duursporten vragen bij een ileostoma en urostoma enige aanpassing. Let op dat je voldoende drinkt. Vaak moet je ook extra zout innemen. Bij duursporten produceren de urine- en ileostoma vaak minder. Om klotsen van het zakje te voorkomen, kun je gel(atine)tabletten in het zakje doen om de inhoud vaster te maken.
Kan ik buikspieroefeningen doen met een stoma?
Door te sporten verstevig je de spieren van de buik en de bekkengordel. Je voorkomt zo rugklachten. Daarnaast zorgen stevige buikspieren voor een stevig korset rondom de stoma.
Je stomaverpleegkundige geeft je graag richtlijnen voor buikspieroefeningen. Bekijk hier de buikspieroefeningen.
Waar moet ik rekening mee houden als ik wil zwemmen met een stoma?
Zwemmen met een stoma is geen probleem. Het maakt daarbij niet uit of je zwemt in zout-, zoet- of chloorwater. Let wel op dat je het stomamateriaal niet vlak voor het zwemmen aanbrengt: de plakkracht is dan namelijk nog niet optimaal. Je kunt het stomamateriaal extra vastzetten met speciale tapes – maar dat is in de meeste gevallen eigenlijk niet nodig. De meeste filters moet je wel tegen water beschermen. Hiervoor zitten er stickers in de verpakking.
Tijdens het zwemmen kun je kleinere zakjes gebruiken. Ook is er speciale zwemkleding voor stomadragers. Zo zijn er bedrijven die de zwemkleding op maat maken.
Een stoma hoeft zeker geen belemmering te zijn om op vakantie te gaan of te reizen. Wel is het handig om met een aantal zaken rekening te houden. Hieronder geven we antwoord op enkele veelgestelde vragen.
Mag ik alles eten en drinken in het buitenland?
Neem op vakantie geen risico met dranken en voedsel. Drink alleen water uit flessen, pel of schil fruit altijd, kook groente goed door en bak het vlees goed gaar. Eet alleen verpakt ijs en géén schepijs.
Moet ik extra geneesmiddelen meenemen op reis?
Het is slim om op vakanties naar het buitenland een diarreeremmer (loperamide) en ORS mee te nemen. ORS vult bij ernstige diarree het verlies van zouten en mineralen aan.
Kan ik een autogordel dragen?
Ga je met de auto op vakantie? En drukt de autogordel precies op je stoma? Dat kun je als volgt oplossen:
Kan ik op vakantie hetzelfde stomamateriaal blijven gebruiken?
Stomamateriaal kan eerder loslaten als het warm is. Het is daarom altijd raadzaam extra voorraad mee te nemen. Als je op vakantie diarree krijgt, is het verstandig om stomazakjes bij te hebben die je aan de onderkant leeg kunt maken.
Wat moet ik meenemen voor mijn stoma als ik op reis ga?
Er zijn een aantal zaken belangrijk om mee te nemen als je op reis gaat, namelijk:
Waar moet ik verder nog rekening mee houden op reis?
Wanneer je op reis gaat is het verstandig op rekening te houden met de volgende zaken:
Hoeveel materiaal mag ik meenemen?
Sommige luchtvaartmaatschappijen bieden je de mogelijkheid om op vertoon van een medische verklaring extra bagage mee te nemen. Een stomaverpleegkundige kan deze verklaring afgegeven. Raadpleeg hiervoor de luchtvaartmaatschappij en informeer naar de mogelijkheden.
Voor meer informatie kun je de gratis MediReva ReisWijzer aanvragen, via onze klantenservice of via info@medireva.nl.
Seks: misschien niet het eerste waar je aan denkt als je een stoma krijgt. Toch kan de aanleg van een stoma een grote invloed hebben op je seksleven. Door de operatie kan je libido (tijdelijk) verdwijnen. Dat is echter – in principe – niet iets om je zorgen over te maken. De seksuele verlangens keren na verloop van tijd meestal vanzelf terug. Als er iets beschadigd is tijdens de operatie is het natuurlijk wat lastiger. Maar ook daar zijn vaak oplossingen voor te bedenken. Een ding is zeker: een stoma hoeft geen belemmering te zijn om intiem te zijn en een prettig seksleven te hebben.
Maak seksuele problemen bespreekbaar
Blijf niet met problemen rondlopen, maar maak ze bespreekbaar. De arts of stomaverpleegkundige helpt je graag en kan je voorzien van handige adviezen. Of indien nodig je doorverwijzen naar een hulpverlener.
Stomamateriaal voor intieme momenten
Vrijwel elk merk stomamateriaal heeft kleinere zakjes voor intieme momenten. Een aantal ervaringsdeskundigen maakt zelf mooie banden of kleurrijke stomahoesjes. Dergelijke banden kun je ook gebruiken bij het bezoek aan een sauna. Verschillende stomahulpmiddelen vind je hier.
Heb je een stoma en wil je graag kinderen? Dan is dit – in principe – zeker mogelijk. Wel is het aan te raden om vóórdat je zwanger bent advies in te winnen bij je behandelend arts.
