Een colostoma is een stoma van de dikke darm (colon). Deze stoma krijg je als een deel van de dikke darm dat niet meer functioneert, is verwijderd. Bij een colostoma dikt de ontlasting nog goed in. Meestal wordt een colostoma aan de linkerzijde van de onderbuik aangelegd. Deze stoma kan van zowel van tijdelijke als van blijvende aard zijn.
Een stoma van de dunne darm (ileum) noemen we ileostoma. Een ileostoma krijg je als de dikke darm volledig of gedeeltelijk is verwijderd, doordat dat stuk niet meer functioneert. Of ter bescherming van de darmnaad na een operatie aan de dikke darm. Doordat de ontlasting niet meer door de dikke darm wordt ingedikt, produceert de ileostoma de hele dag door dunne ontlasting. Een ileostoma wordt meestal aan de rechterzijde van de onderbuik aangelegd.
Een enkelloops stoma heeft één opening, die het uiteinde is van de dunne of dikke darm. Via deze opening komt de ontlasting naar buiten. De enkelloops stoma noemen we ook wel eindstandig stoma.
Een dubbelloops (of wandstandig) stoma heeft twee openingen naast elkaar. Via de ene opening verlaat ontlasting het lichaam. De andere opening is voor het afvoeren van slijm, dat afkomstig is uit het slijmvlies van de darm.
Een dubbelloops stoma is meestal om een deel van je darmen rust en tijd te gunnen om te genezen. Bijvoorbeeld na een operatie of bij een ontsteking. Zo wordt vermeden dat ontlasting langs het stuk darm gaat dat ontzien moet worden. De genezing verloopt op deze manier een stuk minder risicovol. Soms is er tussen de beide stoma’s nog een kleine huidbrug. Ook kunnen de aanvoerende en afvoerende stoma’s op enige afstand van elkaar liggen. Dit noemen we dan een splitstoma.
Een colostoma of ileostoma is tijdelijk of definitief. Het deel van de darm dat naar de anus leidt, wordt soms ontzien na een operatie of in een periode van veel ontstekingen. Een tijdelijke stoma is dan een optie.
Een colostoma is in sommige gevallen zelf te spoelen (irrigeren). Spoelen is een kunstmatige manier om de dikke darm te prikkelen tot lediging. Door één keer per 24 tot 48 uur de darmen schoon te spoelen met lauwwarm water, heb je 1 à 2 dagen geen ontlasting. De darm moet ongeveer 3 maanden wennen aan deze manier van functioneren. Daarna produceer je tussentijds geen ontlasting meer.
Door te spoelen ben je dus 24 tot 48 uur ontlastingsvrij. Het dragen van een klein zakje of het gebruik van een stomaplug of stomapleister volstaat dan al. Ook is er minder geurontwikkeling en een verminderde gasproductie. Spoelen is niet bij alle soorten colostoma mogelijk. Ook is het niet voor iedereen geschikt. Je behandelend arts moet hier toestemming voor geven.
