Lifestyle

“Je doet het niet alleen voor jezelf, maar ook voor je kindje”

Vertel / “Iedereen is verbaasd als ik zeg: eet mayonaise!” Gepubliceerd op 17 september 2019 Een kind én diabetes krijgen: steeds meer vrouwen hebben last van zwangerschapsdiabetes. Voeding is dan nóg belangrijker. Voor jou én je kind. Wat mag niet en wat vooral wél? Anita Badart, diëtist, weet wat je moet eten.
Bloedsuikerspiegel uit balans
“Eigenlijk verschilt zwangerschapsdiabetes weinig van de normale vorm”, legt kinderdiëtist Anita Badart uit. “Het lichaam houdt dan de bloedsuikerspiegel niet goed op peil. Tijdens een zwangerschap krijgt het lichaam het moeilijker doordat hormonen tegenwerking bieden. Die willen namelijk helemaal niet dat de bloedsuikerspiegel laag blijft. Laat maar stijgen, zeggen ze, aan de andere kant van de navelstreng zit een kindje en daar moet voldoende voeding naartoe.” Soms is het pech: erfelijkheid is een factor bij zwangerschapsdiabetes. Net als overgewicht. “Bedenk alleen al dat bijna de helft van de bevolking overgewicht heeft. Dus ook vrouwen in een vrucht-bare levensfase. Als je dan rond week 20 merkt dat je bloedsuikers verhoogd zijn, nou ja, dan is het raak…”
Voeding even belangrijk als zwangerschapsgymnastiek
Zwangerschap? Het is niet verplicht om langs een diëtist te gaan. Maar verstandig is het wel, vindt Anita. Gelukkig vinden steeds meer vrouwen de weg naar Anita en haar collega’s. “Het is eigenlijk net zo logisch als zwangerschapsgymnastiek. Voeding vraagt om aandacht. Zeker dan. Kinderen krijgen in de buik veel voeding mee — dit is veel belangrijker dan men vroeger dacht, legt Anita uit. “Ik probeer vrouwen enthousiast te maken voor gezond eten.” Dat dit belangrijk is, blijkt alleen al uit het feit dat vrouwen foliumzuur moeten slikken als ze zwanger willen worden — dit verkleint bijvoorbeeld de kans op geboorteafwijkingen. “Maar hoezo moet dat als we gezond nageslacht willen? Dat geeft al 1 ding aan: dat onze voeding tekort schiet!”

“Bedenk alleen al dat bijna de helft van de bevolking overgewicht heeft. Dus ook vrouwen in een vruchtbare levensfase”

Doe als de Belgen
Groenten: bijna iedereen eet ze te weinig. Het Voedingscentrum adviseert 250 gram. Anita: “In België zelfs 300 gram per dag. En wij zitten biologisch niet anders in elkaar dan Belgen.” Anita lacht, maar de spreekwoordelijke boer met kiespijn klinkt erdoorheen. “Groenten moeten een onderdeel worden van de lunch. Voor iedereen, maar zeker als je zwangerschapsdiabetes hebt. Denk aan het Mediterraanse menu. Dat is onder andere zo gezond omdat ze in de middag aan de tomaten met olijfolie zitten. Terwijl wij 2 boterhammen met kaas wegwerken. Tja, dan haal je die 300 gram per dag niet.” Anita zegt niet dat zwangere vrouwen een bak sla moeten eten als lunch. Een groentewrap is net zo lekker, gevuld met smeerkaas, kruiden, en, ja, sla en rauwkost. “Of eet een salade met broccoli van de vorige dag. Of een omelet met roerbakgroenten. “Er valt zoveel te kiezen. Het is leuker om te vertellen wat je wél mag eten.”
Eet mayonaise
De schijf van 5 is heilig. Zeker voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes. “Brood, rijst en pasta eet iedereen. Maar groenten, fruit, zuivel, noten, vis, smeer- en bereidingsvetten zijn basisproducten. Deze ontbreken te vaak.” Vet wordt tegenwoordig als vijand gezien. Onterecht. “De Airfryers vliegen de winkel uit, maar onverzadigde vetten in vloeibaar bereidingsvet, en ook in vette vis zijn belangrijke bouwstenen voor organen, hersenen, zenuwstelsel en ogen. Het lichaam kan die vetten niet zelf aanmaken. Het moet via het bloed van de moeder naar het kind vervoerd worden. We krijgen te veel suikers binnen, maar zijn bang voor vet. Iedereen is verbaasd als ik zeg: eet mayonaise in plaats van ketchup!” Ook de trend van minder vlees eten baart Anita zorgen. Goed voor de planeet, maar vlees blijft een belangrijke bron van diverse voedingsstoffen. “Dus je kunt wel besluiten om te minderen, maar bedenk wel dat je dan supplementen met voldoende vitamine B12 moet slikken en de eiwitten uit andere producten moet halen. Zeker wanneer je jezelf wilt vermenigvuldigen.”

“Je doet het niet alleen voor jezelf, maar ook voor je kindje”

Meer borstvoeding, minder kans op diabetes
“Ik heb goed en slecht nieuws”, zegt Anita. “Wanneer je niet meer zwanger bent, heb je ook geen zwangerschapsdiabetes meer. Dat is meteen weg. Maar, minder fijn, je hebt wel 50% meer kans op diabetes type 2. Of het nu komt door overgewicht of erfelijkheid, je bent duidelijk gevoelig voor diabetes. Kun je daar iets tegen doen? Een gezonde leefstijl is dan extra belangrijk. Bovendien verlaag je het risico op diabetes door borstvoeding te geven — weinig vrouwen weten dat.” Er heerst sowieso veel onwetendheid over voeding voor zwangeren. Gelukkig is Anita bereid om te helpen. Het geeft haar voldoening, zegt ze. “En weet je, zwangere vrouwen zijn meestal enthousiast over deze levensfase. Je doet het niet alleen voor jezelf, maar ook voor je kindje.”
7 gezonde tips van Anita
  1. “Kook een dag van tevoren extra groenten en eet deze de volgende dag als lunch, bijvoorbeeld in een koude salade.”
  2. “Er zijn meer groenten dan komkommer en sla: wissel lekker af.”
  3. “Voeg eiwitten, vezels of vetten toe aan je groenten(lunch), dan blijf je langer vol.”
  4. “Staar je niet blind op koolhydraten: het gaat erom hoe je ze combineert met vezels, vetten en eiwitten: dit bepaalt of je bloedsuiker stijgt.”
  5. “Pas op suiker. Bedenk dat elke 4 gram een suikerklontje is. Met deze gedachte-oefening komen verpakkingen tot leven.”
  6. “Moe? Denk aan vitamine D! Veel vrouwen (en mannen) hebben daar een tekort aan.”
  7. “Bewegen is belangrijk voor je bloedsuikerspiegel. Ook als je zwanger bent: wandel wat of sta af en toe op als je veel zit. Alle beetjes helpen.”

Hoe is het om zwangerschapsdiabetes te hebben? Marieke weet dat als geen ander. ‘Dat kleine meisje in mijn buik kan alleen op mij rekenen. Nu doet mijn lichaam iets wat haar ziek maakt…’ Lees hier het verhaal van Marieke.