Hoe lang zorg jij al voor je moeder?
“Sinds de zomer van 2017 weten we dat ze de longziekte COPD heeft, en dat ze in het allerlaatste stadium daarvan zit. Toen mijn moeder de diagnose kreeg, raakte ik wel even in paniek. ‘Ik ga haar kwijtraken’, denk je dan. Tegelijkertijd schoot óók door mijn hoofd: krijg ik nu thuis er een miljoen taken bij? Wat dat betreft heb ik best wel wat druk en stress ervaren. Want je weet – zeker in het begin – niet hoe alles gaat uitpakken. Gelukkig bleek het in de praktijk mee te vallen.”
Wat houdt de mantelzorg in jouw geval in?
“Ik heb een deel van de huishoudelijke taken overgenomen. Zoals dweilen, wasjes draaien, stofzuigen, de badkamer poetsen, enzovoorts. Vaak neem ik mijn moeder ook mee het dorp in, om te helpen met boodschappen doen en dergelijke. Dat is an sich niet per se een zorgtaak – en ik vind het ook leuk om te doen. Alleen ‘moet’ het wel gebeuren. En is het een activiteit die in ons geval wel iets langer duurt dan normaal.”
Was het direct een uitgemaakte zaak, dat je zou helpen met de zorg van je moeder?
“Eigenlijk wel. Ik weet nog goed dat – toen mijn moeder in het ziekenhuis lag en we net wisten dat ze COPD had – mijn vader en ik naar huis reden. En hij zei: ‘Minou, we zullen vanaf nu meer zelf moeten gaan doen.’ Toen dacht ik: oh ja, die taak ligt bij ons. Zo zie ik de mantelzorg ook echt, als iets vanzelfsprekends. Toch heeft het wel even geduurd voordat ik me realiseerde dat ik daadwerkelijk een mantelzorger ben. Bij mantelzorg denk je toch vooral aan je ouders die voor je bejaarde opa of oma zorgen. Ik wel althans.”

“In mijn achterhoofd ben ik eigenlijk altijd wel met mama bezig. Met haar planning, wat er gedaan moet worden en of dat in mijn eigen schema past”

Hoe combineer je de zorg en je werk of studie?
“Toen ik nog studeerde, was het heel goed te doen. Als student ben je best wel flexibel en ben je veel thuis. Daardoor kun je makkelijk even wat klusjes tussendoor doen. Maar toen ik in 2019 begon met fulltime stagelopen en later fulltime werken, werd het wel lastiger. Dan ben je toch meer gebonden aan kantooruren en dergelijke. En moet je wel echt dingen strakker plannen en meer overleggen.”
Ervaar je het mantelzorgen als iets zwaars?
“Fysiek zeker niet. Dat zou anders zijn als ik mijn moeder ook zou wassen of continu moest tillen ofzo. Het mentale aspect is soms wel een dingetje. In mijn achterhoofd ben ik toch altijd wel met mama bezig. Met haar planning, wat er gedaan moet worden en of dat in mijn eigen schema past. Sowieso is het ‘zorgen voor’ loslaten best lastig. Altijd is er toch iets van een schuldgevoel.”

“Mijn tip: wees open naar elkaar en zeg eerlijk zeggen wat er speelt en wat je dwars zit”

Hoe ga je om met dat schuldgevoel?
“Door veel gesprekken te voeren met mijn moeder en vader. Open te zijn en eerlijk zeggen wat er speelt en wat me dwars zit. Zo wilde ik heel graag voor een tijdje in Aruba wonen en werken. Maar het mantelzorgen hield dat – voor mijn gevoel dan – tegen. Mijn ouders hebben toen gezegd: ‘de zorg moet jouw droom niet in de weg staan. Het komt wel goed!’. En dus ga ik later deze maand voor onbepaalde tijd naar de Antillen, iets waar ik erg naar uitkijk. Ook al zal het ook wennen zijn om mijn moeder niet meer dagelijks te zien en haar te kunnen ondersteunen. Maar ik weet ook dat het goed is om dit te doen. Uiteindelijk moet ook ik op eigen benen staan – en mijn eigen leven gaan leiden.”
Heb je soms niet het idee dat je dingen hebt gemist door de mantelzorg?
“Eigenlijk niet. Ja, ik ben al die tijd thuis blijven wonen, en dat doe ik nu nog steeds. Maar in een studentenhuis wonen, dat was sowieso niet aan mij besteed. Dus dat ervaar ik niet als een gemis. Wat ook scheelt, is dat ik nog gewoon mijn eigen dingen doe. Ik werk, spreek af met vrienden, ga geregeld sporten. Bovendien ligt niet alle zorg op mijn bordje; mijn vader en zus doen ook veel. Dat helpt natuurlijk ook.”

“Zorg ervoor dat je naast de zorg ook gewoon je eigen leven blijft houden. Je hebt maar één jeugd – en daar moet je zeker ook van genieten!”

Advies voor jongeren die ook mantelzorg doen?
“Leef zeker ook je eigen leven! Klinkt als een cliché, maar je hebt nu eenmaal maar één jeugd. Zorg er echt voor dat je naast de zorg ook gewoon je eigen leven blijft houden. En als je worstelt met een schuldgevoel; dat is heel logisch. Maar maak het bespreekbaar! Want vaak maak je je druk om zaken waarover dat helemaal niet hoeft – of waar een oplossing voor te vinden is.”
Meer lezen over mantelzorg? Lees hier handige tips over mantelzorg van ervaringsdeskundige Roelie.