Wanneer ben je als man incontinent?
We spreken van incontinentie als je ongewild urine of ontlasting verliest. Bij urineverlies kan dit komen doordat je geen controle hebt over de sluitspieren in je blaas. Ook een overactieve blaas kan urine-incontinentie veroorzaken. Bij ontlastingsincontinentie is de controle over de sluitspier van de endeldarm verstoord of is er sprake van een niet-te-stoppen aandrang.
Hoe ontstaat incontinentie bij mannen?
1: Ouderdom
Bij ouderen komt incontinentie vaak voor. Ook bij mannen. Eén op de drie mannen van boven de 70 jaar is incontinent. Soms is deze incontinentie te wijten aan een ouderdomsziekte, zoals Parkinson, waarbij je als patiënt minder controle hebt over je lichaam. Incontinentie kan ook een gevolg zijn van verminderde mobiliteit. Je voelt dan wel de aandrang om te plassen of poepen. Die kun je even tegenhouden, maar het lukt je niet om op tijd bij de wc te komen.
Als oudere man verlies je spierkracht en dat heeft ook gevolgen voor het continent zijn. De bekkenbodemspieren (die helpen bij het ophouden van urine en ontlasting) verzwakken. Dat geldt ook voor de sluitspier in je blaas, de sluitspier in je plasbuis en de anus. Het wordt lastiger om aandrang te onderdrukken en het wordt lastiger om de endeldarm en de blaas helemaal te legen. Dit kan leiden tot incontinentie of andere complicaties. Daarnaast zorgt een vergrote prostaat bij oudere mannen vaak voor plasproblemen.
2: Vergroting van de prostaat
De prostaat is een klier die zaadvocht aanmaakt. Bij mannen boven de dertig wordt de prostaat groter. Dat komt door hormonale veranderingen in het lichaam. Normaal gezien is dit geen probleem, maar het groeien van de prostaat kan ook de oorzaak zijn van incontinentie.
De prostaat ligt om de plasbuis heen. Wanneer de prostaat groeit, wordt de plasbuis nauwer en wordt het lastiger om de blaas te legen. De blaasspier moet harder werken en de blaaswand komt meer onder druk te staan. Dit heeft twee gevolgen:
1: Een verslapte blaaswand kan ervoor zorgen dat de blaassluitspier slechter sluit. Als gevolg daarvan verlies je ongewild druppels urine.
2: Er kan urine achterblijven in de blaas, wat kan leiden tot urge-incontinentie of ontstekingen die ervoor zorgen dat je vaak moet plassen.
3: Operatie
Tijdens een operatie in de buikholte kan de blaas of de plasbuis beschadigd raken. Dit is bijvoorbeeld een risico bij het verwijderen van de prostaat, die onder de blaas ligt en rond de plasbuis zit. Ook kan de blaas oprekken, door dat de patiënt tijdens de operatie vocht toegediend krijgt, maar (nog) niet kan plassen. Een andere oorzaak van incontinentie na een operatie is schade aan de zenuwen.
Operaties gaan vaak goed en nieuwe technieken maken de kans op fouten steeds kleiner. Helaas blijft incontinent worden toch een risico.
4: Neurologische schade
Neurologische schade kan bij mannen incontinentie veroorzaken. De oorzaken zijn erg verschillend. Een hersenaandoening, een beschadiging van de ruggengraat of een neurologische ziekte kunnen de reden zijn dat iemand incontinent wordt.
Meest voorkomende vormen van incontinentie bij mannen
Bij mannen (met name ouderen) komt aandrangincontinentie het meest voor. Dit is een vorm van incontinentie waarbij je plotseling een niet-te-stoppen aandrang krijgt. Lees er meer over op deze pagina:
Naast aandrangincontinentie hebben relatief veel mannen last van stress-incontinentie. Die treedt op bij inspanning, bijvoorbeeld bij tillen, sporten, hard lachen of niezen.
Lees er meer over op deze pagina:
Incontinentie mannen: luiers en andere hulpmiddelen
Ook voor mannen met incontinentie zijn er verschillende hulpmiddelen beschikbaar. Inlegverbanden en slips (luiers) vangen urine of ontlasting op en neutraliseren de geur. Voor mannen die minder mobiel zijn, is er een speciale luier die wordt vastgemaakt aan een tailleband (Flex). Deze slip is makkelijk staand aan te doen en sluit goed aan op het lichaam.