Wat betekent incontinent?

Een vrouw is incontinent wanneer ze structureel ongewild urine of ontlasting verliest. Wanneer je een keer in je broek plast van het lachen ben je niet incontinent. Je bent dat wel als je steeds urine verliest bij het sporten of wanneer je moet hoesten of niezen.

Incontinentie is geen ziekte, maar het gevolg van andere processen in het lichaam. Het komt bij vrouwen veel voor, zowel oud als jong. Dat heeft onder andere te maken met de vrouwelijke hormoonhuishouding en de bekkenbodemspieren. Incontinentie treedt vaak op tijdens de menopauze of tijdens een zwangerschap.

Oorzaken incontinentie bij vrouwen

Dit zijn de meest voorkomende oorzaken voor incontinentie bij vrouwen:

1: Menopauze

Tijdens de menopauze maak je als vrouw minder oestrogeen aan. Daardoor rekken de buikspieren uit en worden de spieren in je bekkenbodem slapper. De sluitspier in de plasbuis krijgt meer moeite om de druk van de blaas te weerstaan. Die druk neemt bij inspanning toe, wat tot lekkages kan leiden.

2: Zwangerschap

Tijdens je zwangerschap komen er hormonen vrij die de bekkenbodemspieren verslappen. Ook andere spieren worden beïnvloed. Daarnaast is er beperkte ruimte in je onderbuik, waardoor je blaas in de vedrukking kan komen. Ook werken tijdens je zwangerschap de nieren extra efficiënt, waardoor de blaas zich sneller vult met urine. Dit alles kan ervoor zorgen dat je plotseling urine verliest. Je hebt dan (tijdelijk) last van incontinentie tijdens je zwangerschap.

3: Ouderdom

Wanneer je als vrouw ouder wordt kan incontinentie op verschillende manieren optreden. Het kan het gevolg zijn van een ouderdomsziekte, zoals Parkinson of vergevorderde diabetes. Dat hoeft niet. Incontinentie kan bij vrouwen op leeftijd ook een kwestie van mobiliteit zijn. Zij voelen de aandrang wel, maar bereiken de wc niet op tijd en plassen of poepen daardoor in hun broek. Om dat te voorkomen kan het fijn zijn om incontinentiematerialen te gebruiken.

Naarmate we ouder worden neemt onze spierkracht af. Dat geldt ook voor de spieren rondom de blaas en de sluitspier van je darmen (de anus). Soms is het voor ouderen lastig om de sluitspieren goed te voelen en aan te spannen. Wanneer ze ongemerkt ontspannen, kan dit leiden tot incontinentie.

Ook een afname in kracht van de blaasspier kan incontinentie veroorzaken. Dan leegt de blaas zich bij het plassen niet helemaal. Er blijft urine achter die een overactieve blaas of blaasontsteking kan veroorzaken. Het gevolg daarvan: plotselinge aandrang en plasproblemen.

4: Neurologische aandoeningen

Aantasting van de zenuwen verstoort de werking van de spieren rondom de blaas en de anus. Dit kan de oorzaak zijn van urine-incontinentie bij de vrouw of het verlies van ontlasting. Zenuwschade wordt onder andere veroorzaakt door vaatafwijkingen, een rughernia, aangeboren afwijkingen of een dwarslaesie.

Incontinentie bij jonge vrouwen

Bij vrouwen onder de 50 (vóór de menopauze) is incontinentie meestal het gevolg van neurologische schade of een zwangerschap. Er kan ook schade ontstaan tijdens de bevalling. Dit kan bij een vrouw leiden tot zowel incontinentie van ontlasting als urine-incontinentie.

Veel van de incontinentieklachten bij jonge moeders hebben te maken met verslapte spieren in de bekkenbodem. Die krijgen het zwaar te verduren tijdens de bevalling en hebben daarna lang nodig om te herstellen. Veel jonge vrouwen krijgen hierdoor moeite om hun blaas helemaal te legen. Ook moeten de darmen opnieuw hun plek vinden in de buikholte, waardoor winderigheid kan ontstaan.