Behandeling van ondervoeding kan niet alleen levens redden, het bespaart ook miljarden euro’s voor de Nederlandse samenleving. Een proactieve aanpak draagt daarom bij aan het betaalbaar houden van de zorg voor toekomstige generaties.
Dit blijkt uit een op 19 juni gepubliceerde gezondheidseconomische studie uitgevoerd door adviesbureau A2M. De studie werd uitgevoerd in opdracht van het Kenniscentrum Ondervoeding, Eurocept Homecare, Sorgente, Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Kinder- en Dieetvoedingsmiddelen (VNFKD) en MediReva.
Gemiddeld is één op de vier tot vijf patiënten in ziekenhuizen, zorginstellingen en de thuiszorg ondervoed. Als zij niet adequaat behandeld worden, heeft dat ernstige gevolgen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een algehele lagere kwaliteit van leven, verlengde ziekenhuisopnames en een verhoogde sterftekans (1).
Onbehandelde ondervoeding kost de maatschappij jaarlijks tot wel drie miljard euro. Dat is 3,4 procent van de totale Nederlandse zorgkosten in 2023 (2). Wanneer ook overige kosten zoals arbeidsverzuim of het verlies van levensjaren in goede gezondheid (QALY) meegerekend worden, kost onbehandelde ondervoeding zelfs 5,4 miljard euro per jaar.
Joly Gademan, categorymanager medische voeding en darmspoelen:
“Bij MediReva staan we voor het helpen van mensen die aangewezen zijn op medische voeding. Wij vinden het belangrijk dat zij hun therapie zorgeloos volhouden waardoor hun kwaliteit van leven wordt verbeterd. De resultaten van de studie ‘Ondervoeding in de zorg: behandeling loont’ sluiten naadloos aan bij onze missie. Bovendien ontzorgen we zorgprofessionals, door het bieden van gemak en kwaliteit. Als dan ook nog eens de totale zorgkosten dalen door ondervoeding aan te pakken met medische drinkvoeding, dan zijn we doelmatig bezig en hebben we ons doel bereikt.”
Behandeling ondervoeding bespaart miljarden
De kosten van onbehandelde ondervoeding zijn deels onnodig, omdat er een aanpak voor ondervoeding beschikbaar is, zoals beschreven in de Richtlijn ondervoeding (1). De kosten-batenanalyse van A2M laat zien dat behandeling van ondervoeding, bestaande uit dieetbehandeling met zo nodig medische drinkvoeding, resulteert in aanzienlijke netto kostenbesparingen; naar schatting 749 miljoen euro in het jaar van het optreden van de ondervoeding. Elke geïnvesteerde euro in de behandeling levert daarmee 2,08 euro op. Uitgebreid naar een periode van vijf jaar, zorgt de behandeling van ondervoeding voor een totale netto kostenbesparing van 5,2 miljard euro. Dat komt neer op een netto besparing van 14,44 euro per geïnvesteerde euro.
“Ons onderzoek laat zien dat de behandeling van ondervoeding een belangrijk onderdeel kan zijn van het betaalbaar houden van de zorg voor toekomstige generaties,” zegt hoofdonderzoeker Mark Nuijten.”
De resultaten van het onderzoek onderstrepen het belang van een proactieve aanpak van ondervoeding in alle zorgsectoren; van ziekenhuis tot verpleeg- en verzorgingshuis en bij thuiswonende ouderen met en zonder thuiszorg; van vroeg-signalering tot behandeling.
Het volledige onderzoeksrapport is hier te downloaden.
(1) Stuurgroep Ondervoeding. Richtlijn ondervoeding, herkenning, diagnosestelling en behandeling van ondervoeding bij volwassenen. 2019.
(2) www.zorgcijfersdatabank.nl
Over het onderzoek is ook een infographic gemaakt:
Infographic Ondervoeding in de zorg, behandeling loont dd 19 juni 2024