Invictus Games: Sporten en strijden met een lach en een traan
De Invictus Games 2022 gaan – na twee jaar wachten wegens corona – dit weekend eindelijk van start! Dit bekende internationale sportevent is voor ex-militairen en veteranen die tijdens hun werk psychisch of lichamelijk gewond zijn geraakt. Wouter Bakker (41) is een van hen. De redactie van VERTEL ging in gesprek met deze voormalig Marechaussee, die meedoet aan de onderdelen zitvolleybal en rolstoelbasketbal.
Wouter, wat is er met jou gebeurd?
“Ik heb tijdens mijn werk als Marechaussee een motorongeluk gehad. In januari 2016 kwam er tijdens mijn dienst terwijl ik op de motor zat een melding binnen over een bedreiging met een vuurwapen. Onderweg naar het voorval toe raakte ik de macht over het stuur kwijt, vloog van de busbaan af en klapte frontaal op een betonnen duiker. Ik werd wakker op de intensive care: vastgebonden aan mijn bed, een beademingsslang door mijn keel en overal drains, vechtend tegen de pijn. Mijn enkel was verbrijzeld en ik had allerlei interne bloedingen. Heel onwerkelijk.”
Wat heb je aan het ongeluk overgehouden?
“De interne verwondingen zijn uiteindelijk goed genezen, maar van mijn enkel heb ik jarenlang ontzettend veel last gehad. Na meerdere operaties, diverse revalidatietrajecten en de nodige braces gebruikt te hebben, is mijn onderbeen uiteindelijk geamputeerd. Hoe gek dat ook moge klinken, dat zie ik eerder als winst dan een gemis. De amputatie was – en is – voor mij een stap vooruit. Eindelijk geen pijn en gezeur meer met dat been! Ik kan de deur weer uit zonder rolstoel of krukken. En hoef niet meer uren rond te dwalen met een ledemaat dat het niet doet. Dankzij een prothese kan ik zo veel meer. En dus ook sporten! Zo fijn om mijn energie weer kwijt te kunnen zonder daarbij het gevoel te hebben dat ik alles ‘met de handrem erop’ moet doen.”
Dat je bent geselecteerd voor dit sportevent, wat betekent dat voor jou?
“Dat zie ik als een grote eer en is supertof, maar ik weet tegelijkertijd ook hoe pittig het is. En dan vooral mentaal. Ik heb in 2018 ook al aan de Invictus Games meegedaan, in Sydney was dat. Een onvergetelijke ervaring, maar ook erg overweldigend. Want dit is niet alleen maar een sportevenement, waar het louter gaat om medailles, de beste zijn en presteren. De Invictus Games zijn een event met een lach en een traan en met de nodige kippenvelmomenten. Eigenlijk kun je het ook zien als een soort van therapie. Want alle deelnemers hebben een verhaal, een beperking, een trauma. Velen worstelen ook met PTTS (posttraumatische stressstoornis – red.). De grootste overwinning is soms niet om als eerste over de finish te komen; deelname alleen is vaak al een prestatie op zich!”
“Aan één blik heb je vaak genoeg; iedereen die meedoet kent de strijd, de onzekerheden, de pijn”
Schept dat een extra band tijdens zo’n event, ondanks dat je tegen elkaar strijdt?
“Absoluut. Je bent onder gelijkgestemden; je deelt zowel dezelfde achtergrond als het feit dat iedereen letsel heeft opgelopen. Aan één blik heb je vaak genoeg; iedereen die meedoet kent de strijd, heeft in de put gezeten, worstelt met pijn, enzovoorts. Dat je daar met z’n allen staat, zowel met je team als met alle deelnemers uit alle hoeken van de wereld, dat geeft toch een extra lading.”
Wanneer zijn deze Invictus Games geslaagd voor jou?
“Ik heb geen standaard doelstelling als in: we gaan voor een medaille. Wat niet wegneemt dat dat mooi meegenomen zou zijn. Zet 500 militairen bij elkaar en dan worden ze vanzelf fanatiek, haha. Ja, de drang om goede wedstrijden te spelen, is er zonder meer. Maar het is niet het allerbelangrijkste. Het gaat mij er vooral om dat ik ga genieten. En eigenlijk zijn de Games bij voorbaat al geslaagd. Want het draait om het hele traject, de weg ernaartoe. Vanaf het ongeluk tot aan de revalidatie en van alle trainingen en ontberingen tot de uiteindelijke deelname. De overwinning op jezelf. En om dat samen met je familie en vrienden te doen, te kunnen delen. Die vormen echt een belangrijk onderdeel van de Games.”
“Militair ben je niet alleen, en dat geldt nog eens extra als je gewond raakt of een ongeluk krijgt”
Hoe zit dat?
“Militair ben je sowieso niet alleen – en dat geldt nog eens extra als je gewond raakt of een ongeluk krijgt. Want een (tijdelijke) beperking, ziekte of verwonding, dat beïnvloedt je hele omgeving. En je thuissituatie al helemaal, want daar krijgt iedereen je wel en wee volop mee. Mijn zoontje was zes maanden toen ik mijn motorongeluk kreeg. Alles kwam op mijn vriendin neer, die zat volop in de overlevings- en regelstand. Er kwam zo veel op ons af en zij heeft alles op zich genomen. Friends en family zijn onmisbaar in je hele (revalidatie)proces – en tijdens de Games staan we daar dan ook bij stil. Zo mogen mijn vriendin en zoontje tijdens de sluitingsceremonie samen met mij het podium op om de vlag over te dragen aan het nieuwe gastland; de volgende Games vinden plaats in de zomer van 2023 in Düsseldorf, Duitsland.”
“Ik wil uitdragen dat het oké is om niet oké te zijn”
Wat hoop je met je deelname te bereiken?
“Mentale problemen meer bespreekbaar maken. Ik wil uitdragen dat het oké is om niet oké te zijn. En dat er altijd wel een uitweg is, net als dat er altijd hulp voor handen is. Maar die moet je wél durven accepteren. Ik weet waarover ik praat; bij mij duurde het een tijdje voordat ik doorhad dat ik psychische hulp nodig had. Want mijn klachten waren toch fysiek, er was toch niks met mijn hoofd? Naar de psycholoog gaan, was een stap. Maar ik ben heel blij dat ik toch over die drempel heen ben gestapt. Het heeft me echt verder geholpen. Dat gun ik anderen ook.”
Benieuwd naar het verhaal van ex-militair en Invictus Games-deelnemer Robert? Je leest het hier.
