“Kunst maken is altijd een fijne afleiding geweest in mijn roerige leven,” vertelt John de Groot (62) uit Asten. “Ik ben geboren met een te nauwe plasbuis. Als baby had ik al een katheter met een beenzak waarin urine werd opgevangen. Ik was kind aan huis in het ziekenhuis. Doordat er urine in mijn urinewegen achterbleef, had ik veel last van ontstekingen, waarvoor ik telkens weer moest worden opgenomen. Ik ben wel dertig keer geopereerd in mijn leven.” Een normale jeugd heeft John niet gehad. “Ik kon als kind nooit een korte broek aan. Ik ging wel naar school, maar mocht niet mee naar schoolzwemmen. Mijn twee broers en zus hadden nooit iets, maar ik lag vaak in het ziekenhuis – ik was het zorgenkindje thuis. Om de tijd door te komen was ik altijd aan het kleuren en schetsen. Mijn creativiteit was toen al een fijne uitlaatklep.”

Urostoma

Na de middelbare school ging John naar de grafische school in Eindhoven. Maar hij kon zijn opleiding niet afmaken, omdat hij te vaak in het ziekenhuis lag. “Doordat er in mijn jeugd zoveel met katheters was gewerkt, had ik veel beschadigingen en littekens. Ik bleef last houden van ontstekingen en had veel lekkages. Er was eigenlijk nog maar één oplossing, zeiden de artsen: een urostoma, een kunstmatige uitgang van de urinewegen. Door de vele littekens op mijn buik, bleef de stoma niet goed zitten. Dat zorgde opnieuw voor lekkages. Maar ik had niet meer zoveel last van ontstekingen, dus dat was winst. Inmiddels gaat het iets beter, omdat ik er handigheid in heb gekregen.”

Recycle-kunstenaar

Kunst bleef de rode draad in het leven van John. “Ik maak schilderijen en vogels van recyclemateriaal. Ik heb het nooit breed gehad, dus heb altijd gebruik gemaakt van afvalmateriaal. Van oude panty’s, takken, tempexbollen, papier-maché, tegellijm en verf kan ik mooie kunstwerken maken. In de regio sta ik bekend als John de recycle-schilder.” Zijn materialen haalt John overal vandaan. “Ik ga vaak naar de kringloopwinkel. Zij bewaren verf en panty’s voor me, die ik mee naar huis neem en verwerk in mijn kunstwerken. Als ik kerngezond was geweest, was ik waarschijnlijk ook in de kunst terecht gekomen. Misschien was ik sociaal of kunstzinnig leraar geworden, want ik vind het leuk om andere mensen vooruit te helpen. Dat heb ik ook lange tijd gedaan als creatief vrijwilliger op dagbestedingen. Sinds corona is dat wat minder geworden, dus nu doe ik het vanuit huis. Er komen regelmatig vrienden langs om gezellig samen te knutselen.”

Kunst als geneesmiddel

“Als ik kunst maak, hoef ik niet aan mijn aandoening te denken. Het is een fijne uitlaatklep. Ik voel me natuurlijk weleens ellendig door alles wat ik heb meegemaakt, maar aan mijn kunst kun je dat niet aflezen. Mijn kunstwerken zijn juist opgewekt en vrolijk, met veel felle kleuren. Ik word ook echt blij als ik lekker bezig ben en van oude wegwerpmaterialen iets nieuws maak, wat de wereld een stukje mooier maakt.” Kunst is niet alleen een uitlaatklep maar ook een vorm van bezigheidstherapie. “Ik ben er zeven dagen per week mee bezig. Ik begin na het ontbijt en al snel ga ik volledig op in het creatieve proces en vergeet ik de tijd. Ook voel ik minder pijn als ik met kunst bezig ben. Het is een natuurlijke pijnstiller.”

Goede bestemming

Rijk hoeft John niet van zijn kunst te worden. “Mensen zeggen weleens: ‘je vraagt te weinig.’ Maar geld verdienen is niet mijn doelstelling. Ik kan leven van mijn WAO en soms verkoop ik iets of geef ik iets weg. Ook leen ik kunst uit aan bejaardentehuizen en ziekenhuizen en soms heb ik een expositie of kraampje op een markt. Ik ben blij als mijn kunst een goede bestemming krijgt. In het appartementencomplex waar ik woon hebben we een gezamenlijke binnentuin waar ik altijd aan het werk ben. De meeste bewoners hebben er geen moeite mee. Ze vinden het juist leuk om mij bezig te zien. Ik ben niet het type dat de hele dag voor de televisie gaat hangen. Kunst geeft zin, troost en kleur aan mijn leven.”

Schilderen, fotograferen, tekenen, beeldhouwen of welke vorm van kunst kan echt helend werken. Als een therapie. Dat deed het ook voor Oscar, Jurjen en Judith. Kunst was en is voor hen een creatieve uitlaatklep.