“Ik geniet veel bewuster van het hier en nu”

Tot voor kort zag Wim Jonker (64) nooit een ziekenhuis vanbinnen, nu is hij vaste klant. In april kreeg hij te horen dat hij prostaatkanker heeft, in een ongeneeslijk stadium. Ondanks het slecht scenario, de nierdrain en chemokuur staat Wim er positief in en geniet hij van elke dag.

“Vrijdag 3 april, mijn moeders verjaardag én de dag van de uitslag. Het is een datum die ik niet snel zal vergeten. Vanwege de coronacrisis zou de arts ons telefonisch informeren, dus zat ik samen met mijn vrouw klaar bij de telefoon toen hij belde. Het was geen goed nieuws. ‘Prostaatkanker in vergevorderd stadium, fase 4, met uitzaaiingen naar de botten. Ongeneeslijk.’ Pff, dat was schrikken. Al had ik al wel een voorgevoel, want er moest een verklaring zijn voor mijn vergrootte prostaat en opgezette lymfeklieren. Prostaatkanker is ook nog eens ziekte nummer één voor mannen, dus ik hield rekening met die optie. Maar in zo’n vergevorderd stadium? In tachtig procent van de gevallen is prostaatkanker goed behandelbaar. Helaas kreeg ik het slechte scenario. De rest van die vrijdag ging in een waas voorbij. Het was een emotionele dag, ook toen we het onze zoons van zestien en achttien moesten vertellen. Het leven is altijd eindig, maar nu kwam het ineens heel dichtbij.”

Prostaatklachten

“Dat er iets met mijn prostaat aan de hand was, wist ik sinds februari. Ik ging naar de huisarts vanwege een griep die maar niet overging en omdat ik ineens vaker naar de wc moest ’s nachts. De huisarts constateerde gelijk dat mijn prostaat vergroot was. Een veelvoorkomend verhaal en dus ging ik in eerste instantie het normale traject in bij prostaatklachten. Maar omdat ik veel pijn bleef houden in mijn buik, zette de huisarts er een week later toch meer vaart achter. Een CT-scan in het ziekenhuis wees uit dat mijn urineleider werd ingedrukt door opgezette lymfeklieren. Mijn urine kon er niet langs en dat gaf nierfalen en stuwing, en dus die pijn. Er werd direct besloten dat ik een JJ-katheter zou krijgen: een dun, inwendig slangetje van de blaas naar de nieren om de urine af te voeren. Helaas mislukte die operatie. De volgende dag werd met spoed een nierdrain aangelegd, want er moest nu snel iets gebeuren. Drie dagen later ging ik naar huis met aan twee kanten een slangetje uit mijn zij en een ‘starterspakket’ met urineopvangzakken.”

Dubbele nierdrain

“Toen ik die dubbele nierdrain kreeg, was ik eerst alleen maar opgelucht. Ik had zoveel pijn dat ik álles goed had gevonden. Maar eenmaal thuis was het wel even schakelen. Ik wist nauwelijks wat een nierdrain was. Behalve dat starterspakket, dat ook nog eens bedoeld was voor één drain, moest ik het eigenlijk zelf uitzoeken. Zo duurde het even voor ik doorhad dat je die urinebeenzakjes het prettigst op je onderbeen draagt met een speciale kous, en dat er fixatiebandjes zijn waarmee je het slangetje op zijn plek kan houden. Toen alles eenmaal goed zat, viel het me wel mee. Behalve zwemmen kon ik eigenlijk alles nog doen. Dat je er wel voorzichtig mee moet zijn, leerde ik met een harde les. Toen ik op een gegeven moment wat teveel gebukt en bewogen had bij het werken in de tuin, was het slangetje inwendig van z’n plek gegaan. Een paar dagen later belandde ik met koorts weer in het ziekenhuis. Ik ben bijna een week ziek geweest doordat de boel was gaan ontsteken, en de drain moest opnieuw worden geplaatst. Dat was een dip.”

Zes maanden of tien jaar

“Uiteindelijk heb ik 2,5 maand met de nierdrain gelopen. Bij de meeste mensen duurt het één of twee weken. Ik was het op een gegeven moment ook echt zat, dat gedoe met die slangetjes en urinezakken. In juni werd opnieuw geprobeerd een JJ-katheter te plaatsen. Deze keer via de nieren, en dat lukte gelukkig wel! Nu ga ik weer gewoon naar de wc en heb ik verder nergens omkijken naar. Tenminste, wat het plassen betreft. Ziek ben ik natuurlijk nog steeds. Ik krijg momenteel een levensverlengende chemokuur. Hoelang ik nog heb, is onzeker. In het slechtste geval zes maanden, in het meest gunstige tien jaar of langer. Het hangt af van je algehele conditie en of de therapie aanslaat. Maar ook van hoe gezond je leeft en hoe je er mentaal in staat, denk ik. Ik doe er alles aan om gezond te eten, veel te bewegen en positief te denken. Er is veel voeding, zoals groente, fruit, kruiden en thee, die de groei van kankercellen tegengaat. Wonderen bestaan en kunnen net zo reëel zijn als de kanker die ik heb. Zeker in termen van verlenging geloof ik dat ik met een gezonde leefstijl en positieve instelling een verschil kan maken. Het voelt op dit moment in ieder geval helemaal niet alsof ik er in 2021 niet meer zou zijn. Ik voel me lichamelijk vrij goed, ondanks de chemo. Daar ben ik dankbaar voor.”

“Wonderen bestaan en kunnen net zo reëel zijn als de kanker die ik heb”

Hier en nu

“Ik ga een keer dood, maar geniet nu elke dag van het leven. Sommige mensen verwonderen zich daarover. Maar het zit nu eenmaal niet in mijn aard om pessimistisch te zijn of bij de pakken neer te zitten. Zelfs de nacht na die derde april heb ik prima geslapen. Natuurlijk hoop ik dat ik nog veel jaren heb. Maar als het toch volgend jaar voorbij is, kan ik daarmee leven. Ik ben 64, vroeger was je op deze leeftijd oud. Ik heb al een leven achter de rug en daar heb ik vrede mee. Pijnlijk vind ik het wel als ik aan mijn gezin denk. Het idee dat zij straks met z’n drieën overblijven, kan me verdrietig maken. En dat ik veel dingen niet zal meemaken in het leven van mijn zoons. Maar het enige wat ik kan doen, ook voor hen, is zo gezond mogelijk leven en zoveel mogelijk halen uit de tijd die er nog is. Ik leef meer dan ooit in het hier en nu. Ik geniet veel bewuster van even in de tuin zitten, samen eten, een dagje uit. Wat er komt weet ik niet, maar dit is wat ik nu heb.”

65e verjaardag

“Een bucketlist heb ik niet echt. Ja, ik wilde altijd nog naar Alaska of Nieuw-Zeeland. Maar als dat er niet meer van komt, geeft het niet. Ik heb al veel gereisd en mijn geluk hangt er niet vanaf. Het lijkt me wel mooi om in januari in ieder geval nog 65 te worden. Samen met mijn twee broers en zus vieren we dit soort mijlpalen altijd met een aantal dagen weg. Ik heb al een idee voor een bijzondere trip en zou dat graag nog voor hen organiseren. Maar tegelijk wil ik niet teveel ophangen aan dit soort momenten. Zo’n sfeer van ‘misschien wel de laatste keer’ maakt het voor mij te beladen. Liever maak ik het gewoon mee en geniet ik ervan.”

Wat is een nierdrain en waar moet je op letten? Deskundige Brigitte Bocken geeft tips.