Samen op seksuele ontdekkingstocht
Een dwarslaesie zet je leven op z’n kop. En ook voor je relatie betekent het een flinke verandering. Intimiteitsdeskundige Nelleke van Winkelhof van Adelante Zorggroep geeft praktische tips over seks en intimiteit na een dwarslaesie.
Tip 1: Neem de tijd voor je revalidatie
“Bij een dwarslaesie verandert je leven ingrijpend. Je zal als eerste een langdurig revalidatietraject ingaan. Focus eerst op de revalidatie. En neem daar de tijd voor. Zorg dat je je darmen en blaas onder controle krijgt. Leer omgaan met je ‘nieuwe’ lichaam en sta stil bij hoe je je voelt.”
Tip 2: Schakel direct hulp en begeleiding in
“Samen is niet alleen. Zoek hulp en begeleiding. Het is heel normaal dat jullie beiden depressieve gevoelens en misschien wel woede ervaren. Bij een dwarslaesie ga je ook door een rouwproces. Een psycholoog, gespecialiseerd verpleegkundige of maatschappelijk werkster kan uitkomst bieden.”
Tip 3: Blijf met elkaar praten
“Verlies elkaar niet uit het oog. Check bij elkaar: hoe voel je je? Heb op het juiste moment een eerlijk gesprek. Willen en kunnen jullie nog samen verder in de nieuwe situatie? Het is belangrijk die vraag hardop te stellen.”
Tip 4: Blijf moeite voor je partner doen
“Hebben jullie besloten er samen voor te gaan? Blijf dan aan elkaar denken. Hoe moeilijk ook. Vaak hoor ik mannen zeggen: ‘Over seks hoef ik niet meer na te denken, want daaronder werkt het toch niet meer.’ Klopt, maar je partner heeft ook nog gevoelens. Tegelijkertijd moeten partners nogal eens wennen aan het feit dat alle aandacht opeens naar de patiënt en zijn aandoening gaat. Heel logisch. Accepteer dat die gevoelens er zijn. Maar: verlies elkaar daarbij niet uit het oog. Benoem je gevoel.”
Tip 5: Ga zelf op zoek naar informatie
“Er zijn verschillende soorten dwarslaesies. Elke vorm heeft weer evenzoveel consequenties voor het onderlichaam. Informeer daarover bij je revalidatiecentrum. En ook het internet staat vol met informatie. Het kan zo veel schelen als je precies weet wat er lichamelijk is veranderd.”
Tip 6: Laat je informeren over mogelijke hulpmiddelen
“Bij elk type dwarslaesie is er een heel scala aan hulpmiddelen. Zo kunnen de meeste vrouwen nog zwanger worden. Kunnen de meeste mannen met medicatie nog een erectie krijgen. En wist je dat, ook als je geen controle meer hebt over je darmen en blaas, je nog gewoon seks kan hebben?”
Tip 7: Focus op jullie relatie en maak tijd voor elkaar
“Ik hoor patiënten vaak zeggen: ‘Dit weekend mag ik naar huis, dus we krijgen veel visite.’ Eigenlijk raad ik dat af. Houd dat weekend rustig, wees veel samen en maak het gezellig. Het gaat er namelijk om dat jullie het samen redden. Zet een film op, doe kaarsen aan. En kijk wat er zowel in hoofd als lichaam gebeurt als jullie weer eens samen tegen elkaar aan liggen.”
Tip 8: Ga samen op (seksuele) ontdekkingstocht
“Na een dwarslaesie is de spontaniteit er vaak af tussen de lakens. Vrijen kost nu eenmaal vaak voorbereiding. Maar zoek samen naar wat nog wél kan. Raak elkaar aan en tast bij elkaar af wat de ander wil. Misschien is knuffelen voor jullie beiden voorlopig genoeg. Heb het vooral gezellig samen!”
Tip 9: Verwerking kost tijd: heb geduld
“Verwerking kost tijd. En leren omgaan met een dwarslaesie al helemaal. De aandoening kan een relatie flink veranderen. Wees je daarvan bewust en blijf samen praten. Maak praten over intimiteit vooral niet te beladen. Praatten jullie voorheen ook niet vaak over intieme zaken? Waarom zou het nu dan wel moeten? Ontspan en geniet vooral van elkaar. En als je er zelf wel over wilt praten? Kies dan het juiste moment en benoem vooral je gevoel.”
Ervaringsverhaal over intimiteit van Henny
Toen Henny (71) vrij plotseling in een rolstoel belandde, liep zijn huwelijk stuk. Het probleem? Het gebrek aan intimiteit sinds zijn dwarslaesie. Maar uit elkaar gaan om die reden is taboe, merkte hij. Met zijn verhaal wil Henny dit doorbreken. Want “loslaten is óók liefde”, aldus Henny. Lees zijn verhaal hier.
